Rozwój nowych technologii i mediów usprawniły nasze życie – co do tego nie ma wątpliwości. Nawet najbardziej błahe czynności uległy cyfryzacji, a dzięki temu żyje nam się łatwiej. Niestety, udoskonalona technologia znalazła swoje miejsce również w działalności przestępczej.
Obserwowany przez nas postęp technologiczny wiąże się nie tylko z tym, co potencjalnie dobre. Tak jak jesteśmy w stanie z łatwością komunikować się z innymi ludźmi, tak trudniej jest nam też upewnić się, czy na pewno osoba, z którą rozmawiamy jest tym za kogo się ona podaje. O ile dysponujemy narzędziami i platformami, gdzie możemy dzielić się naszymi przemyśleniami czy opiniami, o tyle mogą one być też wykorzystywane do znacznie bardziej niepokojących rzeczy.
Cyfrowe niebezpieczeństwo
Jako internauci jesteśmy narażeni na różne formy oszustw – mniej lub bardziej wymyślnych. Czasem nawet najprostsza metoda okazuje się być doskonałą pułapką dla potencjalnej ofiary. Z pewnością wielu z nas spotkało się z próbami wyłudzeń poprzez uiszczenie “brakującej dopłaty” w formie SMS-a, którego autor podszywał się pod jedną ze znanych firm kurierskich lub sklepów. Wyłudzenie numeru karty płatniczej, numeru telefonu, danych osobowych – to jedne z wielu informacji, jakie często chce zdobyć przestępca. Inną stosunkowo prostą techniką praktykowaną przez oszustów jest też wysyłanie linków na portalach sprzedażowych. Pod przykrywką prośby o zatwierdzenie zakupu oszust będzie chciał skierować nas do stworzonej strony, przez którą będziemy musieli podać nasze dane w celu finalizacji całej transakcji.
Co zatem robić, aby nie dać się oszukać? Przede wszystkim:
- Nie udostępniaj numeru swojej karty płatniczej
- Nie klikaj w podejrzane linki
- Nie podawaj swoich danych osobowych osobom postronnym
- Twój rozmówca nie używa poprawnej polszczyzny? Bądź czujny! Wiele tego typu przestępstw jest popełnianych zza granicy, co utrudnia ich późniejsze namierzenie.
- Wprowadź limity na swojej karcie płatniczej oraz wszelkie zabezpieczenia oferowane przez Twój bank
Ponadto, jeśli jesteś świadkiem próby wyłudzenia, złośliwego oprogramowania, kradzieży, ataków typu DoS (Denial of Service) i DDoS (Distributed Denial of Service) albo zostałeś ofiarą – koniecznie zgłoś to na stronie incydent.cert.pl. Tym sposobem zmożemy zgłosić same strony, ale też wiadomości, których celem jest oszustwo. Zespół CERT Polska udostępnił rejsetr wszelkich stron, które służyły przestępcom jako platformy do dokonywania oszustw. Zgłaszając podejrzane strony, masz szansę pomóc w unieszkodliwieniu przestępców oraz uchronić innych internautów przez ich pułapkami.
Zagrożenie czai się wszędzie
Wyłudzenia to jednak nie jedyna forma naruszenia prawa w sferze wirtualnej. Niestety, ale przemoc słowna, mowa nienawiści, wykorzystywanie seksualne dzieci – to kolejne z zagrożeń, z jakimi mierzymy się jako internauci i którym należy przeciwdziałać. Naszym obowiązkiem powinno być, przede wszystkim, skrupulatne zgłaszanie stron i użytkowników, które udostępniają nielegalne treści. O tym jak ważne jest zgłaszanie takich przypadków świadczą liczby podane przez Dyżurnet.pl – w roku 2020 odnotowano 8 tys. Zgłoszeń, wśród których aż 2,5 tys. zakwalifikowanych jako treści typu CSAM, czyli takich, które ukazują seksualne wykorzystywanie dzieci. Jeśli chodzi zaś o przestępstwa finansowe i oszustwa, to dzięki licznym zgłoszeniom internautów, udało się unieszkodliwić i zablokować ponad 21,5 tys. stron.
Zespół Dyżurnet.pl działający w NASK został działa jako punkt kontaktowy, gdzie możemy zgłosić nielegalne treści, przede wszystkim pornografię dziecięcą. Aby dokonać zgłoszenia, należy wypełnić i przesłać formularz znajdujący się na stronie www.dyzurnet.pl. Co ciekawe, nie jest to jedyna forma zgłoszenia, ponieważ możemy również zainstalować specjalną wtyczkę w przeglądarce Firefox i Chrome. Dzięki temu rozwiązaniu, możemy zgłosić niepokojące nas treści prosto z poziomu przeglądanej strony. W ten sposób nie tylko alarmujemy o zagrażających treściach konkretnej strony – wtyczka zapisze także wszystkie adresy stron, które przekierowały użytkownika na daną stronę. Skutkuje to tym, że strony zostają zablokowane sprawniej, a przestępcy namierzeni szybciej. Link do pobrania wtyczki znajdziemy się w stopce strony Dyżurnet.pl.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat cyberbezpieczeństwa i tego, jak skutecznie chronić się przed wszelką formą cyber ataków, zapraszamy do zapoznania się z nową akcją w ramach tegorocznej edycji Digital Festival, jaką jest Akademia SkillUp. Projekt ten zakłada poszerzanie kompetencji cyfrowych społeczeństwa w formie różnorodnych prezentacji i szkoleń, a których tematyka obejmuje też, między innymi, cyberbezpieczeństwo i naszą obecność w świecie wirtualnym.