30 września, 2021

Podpis elektroniczny krok po kroku

Podpis elektroniczny to narzędzie, które bardzo ułatwia życie – pozwala potwierdzić, że jesteśmy sygnatariuszami dokumentu przesyłanego drogą elektroniczną bez składania na nim własnoręcznego podpisu. Dowiedz się, czym różnią się między sobą poszczególne rozwiązania. 

Co to jest podpis elektroniczny kwalifikowany? 

Podpis elektroniczny kwalifikowany to jedna z najpopularniejszych form podpisu elektronicznego. W sensie prawnym jest ona równoznaczna z podpisem odręcznym. W sensie praktycznym oznacza korzystanie z certyfikatu kwalifikowanego, wystawionego przez zaufanego dostawcę, spełniającego odpowiednie wymogi prawne i techniczne. Lista dostawców, którzy mają w Polsce prawo do wystawiania takich certyfikatów, znajduje się na stronie Narodowego Centrum Certyfikacji: https://www.nccert.pl/ 

Jak uzyskać podpis kwalifikowany? 

Podpis kwalifikowany to rozwiązanie komercyjne. Dlatego aby go uzyskać, konieczne jest zamówienie usługi u jednego z dostawców (pamiętajmy, że podmioty uprawnione do wystawiania i odnawiania takich podpisów muszą znajdować się na liście NCC). Przez wiele lat, aby korzystać z podpisu kwalifikowanego, potrzebna była karta, na której zakodowany był certyfikat oraz specjalny czytnik. Niedawno pojawiły się rozwiązania, które pozwalają korzystać z podpisu kwalifikowanego za pomocą smartfona. Jeśli jesteśmy posiadaczami e-dowodu, warto pamiętać, że w jego warstwie elektronicznej przewidziano miejsce na podpis kwalifikowany. 

Ważne: certyfikaty kwalifikowane mają swój “okres ważności” – zwykle wynosi on rok lub dwa. Po tym czasie certyfikat należy odnowić. Koszt takiej usługi to około 100-150 zł za każdy rok. Jeśli chcemy skorzystać z rozwiązania wymagającego czytnika, musimy liczyć się z wydatkiem dodatkowych 100-150 zł. 

Jak podpisywać dokumenty podpisem kwalifikowanym? 

Podpisywanie dokumentu odbywa się zazwyczaj za pomocą oprogramowania udostępnionego przez dostawcę. Można skorzystać również z rządowej strony: https://moj.gov.pl/nforms/signer/upload?xFormsAppName=SIGNER Obecnie wykorzystywane są dwa rodzaje podpisów PAdES – podpisujemy nim pliki PDF oraz XAdES, wykorzystywany do podpisywania innych dokumentów. PAdES pozostawia unikatowy ślad (coś w rodzaju odcisku palca) w zapisanym pliku i nie generuje dodatkowych elementów. XAdES tworzy natomiast dodatkowy plik, w którym znajdują się informacje o podpisie i dokumencie. 

Jak sprawdzić, czy dokument został podpisany? 

Podobnie, jak przy podpisywaniu dokumentów, sprawdzenie, czy dokument jest podpisany może odbywać się za pomocą specjalnego oprogramowania lub przy użyciu rządowej strony https://moj.gov.pl/nforms/signer/upload?xFormsAppName=SIGNER. 

Profil Zaufany czy podpis kwalifikowany? 

Dzięki rozwojowi e-administracji dziś w niektórych przypadkach możemy obyć się bez podpisu kwalifikowanego – wszystko za sprawą Profilu Zaufanego, który umożliwia nie tylko identyfikację w e-urzędzie, ale również możliwość podpisywania dokumentów. Należy jednak pamiętać, że służy on do kontaktów z administracją publiczną. Poza tym niektórych spraw, również urzędowych, nie załatwimy z jego użyciem. Dlatego podpis kwalifikowany wciąż jest rozwiązaniem dużo bardziej uniwersalnym. 

Podpis osobisty w e-dowodzie a podpis kwalifikowany 

Wszystkie dowody osobiste wydawane od 4 marca 2019 roku posiadają warstwę elektroniczną w której, za naszą zgodą, może znaleźć się również podpis osobisty. To rozwiązanie, które przypomina podpis kwalifikowany, jednak występuje między nimi poważna różnica. Podpis osobisty jest traktowany jako własnoręczny przez administrację publiczną. Dlatego bez problemu możemy się nim posługiwać załatwiając sprawy urzędowe. Choć jest zabezpieczony, w sensie prawnym nie spełnia on jednak przepisów dotyczących podpisów kwalifikowanych – zatem podmioty prywatne nie mają obowiązku respektowania go (jest to możliwe, ale obie strony muszą wyrazić na to zgodę). Pamiętajmy jednak, że posiadając podpis kwalifikowany, mamy możliwość zakodowania go w e-dowodzie. 

Partnerami dnia „Moje innowacje” są: Nokia oraz Platforma Przemysłu Przyszłości.

Partnerami Głównymi tegorocznej Nocy Innowacji są firmy Capgemini i EY.

Rodzaj treści: Poradnik,
Autor wpisu / Partner wpisu: Fundacja Digital Poland