Obecna sytuacja związana z tzw. koronawirusem w Polsce sprawia, że coraz więcej firm decyduje się na pracę zdalną. Co sądzili o niej wcześniej sami pracownicy? Według badań Pracuj.pl aż 82% postrzegało tę formę pracy pozytywnie, a 79% chętniej aplikowało na oferty firm dających taką możliwość. Jednak tylko co trzeci badany preferował zatrudnienie w modelu całkowicie zdalnym. Jak zauważają eksperci, najbliższe tygodnie stanowią sprawdzian gotowości firm do tej formy pracy. Może ona od dzisiaj zająć ważniejsze miejsce w długofalowych planach pracodawców, niż dotychczas.
W obliczu wspólnych wyzwań
W dobie rosnącej liczby zawodów charakteryzujących się dużą elastycznością, w ostatnich latach Polacy coraz pozytywniej postrzegali modele wykonywania obowiązków wykorzystujące pracę zdalną. W ostatnich dniach jej znaczenie jednak wzrosło do niespotykanego wcześniej poziomu. Kolejni pracodawcy intensywnie wdrażają lub uruchamiają narzędzia, które umożliwiają zaangażowanie w ten sposób jak największej części zespołu. Praca zdalna wspiera także dodatkowo rekomendacje rządu czy organów sanitarnych i medycznych, dotyczące ograniczania aktywności poza domem.
Jak jednak ten model wykonywania obowiązków postrzegaliśmy jeszcze przed wystąpieniem obecnej sytuacji? Sprawdził to portal Pracuj.pl, który zapytał w 2019 roku Polaków m.in. o to, co sądzą o pracy zdalnej, a także jakie są jej zalety i wady. Ich odpowiedzi, publikowane po raz pierwszy, przynoszą ciekawe wnioski dla firm na przyszłość.
Praca zdalna – atut i wyzwanie pracodawcy
Według badań Pracuj.pl, Polacy już w 2019 roku postrzegali pracę zdalną bardzo dobrze, co wyróżnia ją na tle innych aspektów zatrudnienia – o których pisaliśmy w poprzednich raportach i badaniach Pracuj.pl. Aż 82% respondentów przebadanych przez Pracuj.pl ma do niej pozytywny stosunek, 15% jest obojętnych, a tylko 3% jest nastawionych negatywnie.
Co jednak interesujące, zdecydowanie mniej Polaków przebadanych przez portal gotowych było poświęcić się pracy zdalnej na pełen etat. Częściej była ona postrzegana jako ważny benefit i urozmaicenie codziennego rozkładu obowiązków. Tylko 33% respondentów uważało, że idealne miejsce zatrudnienia oferuje pracę całkowicie zdalną. Ponad połowa (59%) preferowała model mieszany – głównie w biurze, ale z możliwością wyboru innego miejsca w razie potrzeby. Warto zauważyć jednak, że tylko 7% respondentów preferowała pracę całkowicie ograniczoną do biura.
Z punktu widzenia eksperta HR cieszą masowe decyzje o rozpoczęciu pracy zdalnej u pracodawców, którzy mogą ją wdrożyć w trybie pilnym. Jej zastosowanie jest możliwe w coraz większej ilości branż i firm, choć na pewno przy obecnej dynamice zmian wiąże się to z trudnościami. Na szczęście postawy badanych pokazują wyraźnie, że ten model był powszechnie pozytywnie postrzegany jeszcze przed pojawieniem się tzw. koronawirusa. Dla pracodawców to ważna wskazówka i pozytywny bodziec. Jednocześnie jednak zauważmy, że tylko co trzeci badany chciałby pracować całkowicie zdalnie. Tymczasem wiele firm czeka obecnie co najmniej kilka tygodni takiego funkcjonowania. To dla menedżerów duży sprawdzian efektywności i koncentracji zespołów. Dla pracowników z kolei to szansa sprawdzenia, jak dobrze radzą sobie z pracą zdalną, czy umieją wyłączyć bodźce i są gotowi w przyszłości rzeczywiście wykonywać sprawnie obowiązki w dowolnym miejscu
-– komentuje Konstancja Zyzik, Talent Acquistion & Capabilities Development Manager w Grupie Pracuj.
Mimo licznych wyzwań związanych z pracą zdalną, dla respondentów stanowi ona bardzo duży atut pracodawcy na tle innych. Aż 79% Polaków badanych przez Pracuj.pl było bardziej skłonnych starać się o zatrudnienie w firmie, która oferuje ten model pracy. Tylko dla 3% respondentów taka oferta byłaby zniechęcająca.
Elastyczna i bardziej wygodna
Pytani o zalety pracy zdalnej, w ogólnym ujęciu respondenci najczęściej zwracali uwagę na kwestie związane z jej większą elastycznością, możliwością dopasowania do różnorodnych okoliczności życiowych, a także dostosowania do indywidualnych potrzeb w zakresie przestrzeni do pracy. Większość badanych Polaków za kluczową zaletę tego modelu uważało elastyczny czas pracy (63%), a także brak konieczności tracenia dodatkowych minut na dojazdy (62%). Niewiele mniej (58%) zwracało uwagę na sprawniejsze łączenie pracy zawodowej z obowiązkami domowymi. Jednocześnie co trzeci respondent docenił, że dzięki pracy zdalnej można wybrać miejsce, w którym pracuje (34%), a także lepiej się skoncentrować na obowiązkach (32%).
Tylko dla dobrze zorganizowanych?
Respondenci wyraźnie dostrzegali także wady pracy zdalnej. Z odpowiedzi badanych wynika wyraźnie, że postrzegali ją jako dopasowaną przede wszystkim do osób zdyscyplinowanych, samodzielnych, umiejących się skoncentrować na celu. Wśród największych wad pracy poza biurem respondenci wyliczali bowiem najczęściej właśnie kwestie związane na różne sposoby z dobrą organizacją zadań.
Połowa badanych (50%) wskazywała potrzebę większej samodyscypliny, 45% – ryzyko bycia rozpraszanym przez inne czynności domowe, 41% – mniejszy dostęp do kontaktów z innymi pracownikami. Co ciekawe mniej, bo 36% badanych zauważa, że praca zdalna zaciera granice między życiem zawodowym, a prywatnym i postrzega tę kwestię negatywnie.
Jak zauważa ekspertka Pracuj.pl, wielu pracodawców zarówno obecnie, jak i w dalszej przyszłości będzie musiało intensywniej, niż wcześniej rozwijać swoją gotowość do pracy zdalnej. Dotyczy to zarówno wpływu tego modelu na wyniki osiągane przez cały zespół, jak i bardziej „technicznych” aspektów pracy – przygotowania pod kątem infrastruktury IT, oprogramowania, podziału obowiązków.
W ostatnich latach pracownicy wielu profesji zdążyli się przyzwyczaić do wykonywania obowiązków częściowo poza biurem. Do rosnącej popularności takiej formy realizacji obowiązków przyczyniała się m.in. coraz większa rola urządzeń mobilnych, narzędzi chmurowych i wirtualnych zespołów w życiu zawodowym. Jednocześnie jednak nigdy wcześniej tak wiele firm nie musiało się mierzyć z koniecznością, by przenieść część lub całość swoich operacji do świata wirtualnego. Obecnie wielu pracodawców sięga po rozwiązania, które można wdrożyć najszybciej, pozwalające zarządzić tymczasowo sytuacją. Trudno dziś o bardziej szczegółowe prognozy co do przyszłości. W bardziej długofalowej perspektywie można się jednak spodziewać, że trwale wzrośnie zainteresowanie pracodawców oprogramowaniem, systemami i sprzętem umożliwiającymi bardziej elastyczne działania całych zespołów. Zdolność do pracy zdalnej, dobra organizacja pracy i umiejętności miękkie staną się także jeszcze ważniejszymi atutami pracowników. Być może pojawią się także stanowiska menedżerskie w jeszcze większym stopniu skupione na systematyzacji i zwiększaniu efektywności zdalnych zespołów – podsumowuje Konstancja Zyzik.
Eksperci zgadzają się, że pojawienie się tzw. koronawirusa także w długofalowej perspektywie będzie mieć duży wpływ na modele organizacji działania firm. Ważną informacją dla pracodawców i pracowników jest fakt, że opinie Polaków sugerują znaczącą gotowość do rozwoju znaczenia pracy zdalnej.